Czy zachowek można rozłożyć na raty ?
Otrzymując spadek na podstawie testamentu lub darowiznę musimy liczyć się z tym, że osoby uprawnione do zachowku (małżonek zmarłego, jego dzieci lub rodzice) będą dochodzić od nas tego roszczenia w przyszłości. Dla wielu osób jest to zaskoczenie, gdyż o swojej odpowiedzialności dowiadują się ze skierowanego do nich wezwania do zapłaty i dopiero po rozmowie z adwokatem zaczynają rozumieć swoją sytuację. Na uwadze należy przy tym mieć, że kwota dochodzonego roszczenia o zachowek może- i zazwyczaj jest- duża. Wynika to z faktu, iż przedmiotem dziedziczenia lub darowizn są zazwyczaj nieruchomości. Stąd też jako prawnik często słyszę pytanie czy zachowek można rozłożyć na raty lub czy można przesunąć w czasie obowiązek jego zapłaty
Przesłanki rozłożenia obowiązku zapłaty zachowku na raty.
Aktualnie obowiązujące przepisy (tj. art. 997 (1) K.C.) przewidują, że Sąd może rozłożyć obowiązek zapłaty zachowku na raty, może również odroczyć termin jego zapłaty. Klientom mojej kancelarii adwokackiej od razu zwracam jednak uwagę na następującą okoliczność- Sąd w tym zakresie działa jedynie na wniosek, który może, ale nie musi uwzględnić.
Przesłanką ubiegania się o rozłożenie zachowku na raty lub odroczenia terminu jego zapłaty jest sytuacja osobista i majątkowa obydwu stron procesu- uprawnionego do zachowku oraz obowiązanego do zaspokojenia roszczenia z tytułu zachowku. Wniosek o rozłożenie na raty lub odroczenie terminu zapłaty zachowku należy złożyć już w trakcie procesu o zapłatę wraz z przedstawieniem argumentów i dowodów przemawiających za zasadnością tego wniosku. Jako adwokat podkreślam, że to na osobie wnioskującej o rozłożenie na raty lub odroczenie zapłaty zachowku ciąży ciężar wykazania dowodów przemawiających za tym wnioskiem.
Więc co należy wykazać przed Sądem ? Jako adwokat wskazuję, iż kierunek argumentacji zawsze zależy od konkretnej sytuacji, nie mniej wskazać można kilka ogólnych kwestii, które powinny przemawiać za odroczeniem terminu zapłaty zachowku lub rozłożeniem go na raty:
- ciężka sytuacja majątkowa i osobista pozwanego w sprawie o zachowek, np. zły stan zdrowia, niepełnosprawność, brak możliwości podjęcia zatrudnienia;
- dysproporcja w majątku powoda i pozwanego, na niekorzyść tego drugiego;
- pozwany potrzebuje czasu, aby spieniężyć majątek pozwalający na zapłatę zachowku;
Na jaki czas Sąd może odroczyć termin zapłaty zachowku lub rozłożyć go na raty ?
W przypadku rozłożenia na raty roszczenia z tytułu zachowku terminy ich uiszczenia nie mogą przekraczać łącznie 5 lat. Jednocześnie klientom mojej kancelarii adwokackiej wskazuję, iż w wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie Sąd, na wniosek zobowiązanego (w ramach kolejnej sprawy), może odroczyć termin zapłaty wymagalnych rat lub przedłużyć termin 5 letni- nie dłużej jednak niż na 10 lat.
Sprawy o zachowek w Bielsku-Białej
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani zasięgnięciem porady prawnej w sprawie dotyczącej zachowku lub chcielibyście Państwo powierzyć prowadzenie takiej sprawy w Bielsku–Białej lub okolicach, to zapraszam do kontaktu. Wszelkie dane kontaktowe znajdziecie Państwo na mojej stronie internetowej. Zapraszam również do zapoznania się z innymi wpisami na moim blogu. W celu zapoznania się z warunkami finansowymi prowadzenia sprawy zapraszam do zakładki cennik.
Autorem niniejszego wpisu jest adwokat Wojciech Nowak prowadzący kancelarię adwokacką w Bielsku-Białej.