Do kiedy rodzic ma obowiązek płacić alimenty na dziecko?

        W świetle obowiązujących przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego zasadą jest, że obowiązek łożenia na utrzymanie i wychowanie dziecka ciąży na obojgu rodzicach. W wypadku gdy dziecko mieszka z jednym z rodziców, to obowiązek alimentacyjny tego rodzica zazwyczaj sprowadza się w całości lub w części do osobistych staraniach o utrzymanie i wychowanie uprawnionego do alimentów. Z kolei obowiązek alimentacyjny drugiego z rodziców w takiej sytuacji zazwyczaj sprowadza się do płatności ustalonej kwoty alimentów.

        Do kiedy rodzic ma obowiązek płacić alimenty na rzecz dziecka ? Odpowiedzi na to pytanie udziela art. 133 § 1 K.R.O., zgodnie z którym obowiązek łożenia alimentów dotyczy dziecka, które nie jest jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać.

 

        Oczywistym jest, iż niepełnoletnie dziecko nie ma możliwości samodzielnego utrzymania się. Co za tym idzie, w wypadku dziecka niepełnoletniego, rodzic może ubiegać się o uchylenie obowiązku alimentacyjnego jedynie wtedy, gdy dziecko posiada majątek przynoszący dochody wystarczające na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania (art. 133 § 1 K.R.O.).

       

 

Inaczej kwestia uchylenia obowiązku alimentacyjnego przedstawia się w wypadku dziecka już pełnoletniego. Wówczas bowiem rodzic może uchylić się od świadczeń alimentacyjnych, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla niego uszczerbkiem lub też jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Oceniając czy obowiązek uiszczania alimentów na pełnoletnie dziecko wiąże się dla rodzica z nadmiernym uszczerbkiem, sąd bierze pod uwagę jego sytuację zarobkową, majątkową, osobistą oraz zdrowotną. Ponadto sąd bada z jakich powodów obowiązany do zapłaty alimentów znalazł się w takiej sytuacji tj. czy nie wynika to z jego winy np. uzależnienia od alkoholu, celowej rezygnacji z pracy itd.

Druga przesłanka uchylenia obowiązku alimentacyjnego wiąże się z oceną czy dziecko, po uzyskaniu pełnoletniości, jest w stanie samodzielnie się utrzymać. Należy podkreślić, iż samo uzyskanie pełnoletności, nie oznacza automatycznie, że dziecko uzyskało zdolność do samodzielnego utrzymania się, a więc do podjęcia pracy i osiągania dochodów pozwalających na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. Przyjmuje się na przykład, iż podjęcie przez dziecko studiów dziennych wyklucza możliwość podjęcia pracy. Tym samym dziecko takie, pomimo uzyskania pełnoletniości, nadal nie ma możliwości samodzielnego utrzymania się. Jeżeli jednak dziecko jest już pełnoletnie, i dzięki podejmowanej przez siebie pracy jest w stanie samodzielnie się utrzymać (lub też nie kontynuuje nauki i nie korzysta z możliwości podjęcia pracy), to rodzic na którym ciąży obowiązek alimentacyjny, może wnosić o jego uchylenie do sądu.

        Należy pamiętać, iż uchylenie obowiązku alimentacyjnego nie następuje automatycznie, nawet jeżeli dziecko jest w stanie samodzielnie się utrzymać. Konieczne jest wydanie w tym zakresie wyroku przez sąd.