Jak odrzucić spadek w imieniu małoletniego dziecka?
Osoba powołana do dziedziczenia- zarówno na podstawie testamentu jak również przepisów ustawy- może odrzucić spadek. Najczęstszą przyczyną odrzucenia spadku są długi spadkowe. Przyjęcie spadku obarczonego długami spadkowymi skutkować będzie tym, iż wierzyciele zmarłego będą mogli dochodzić zaspokojenia swoich wierzytelności od spadkobiercy/ów. W wypadku spadków otwartych po 18 października 2015 r., odpowiedzialność spadkobiercy ograniczona jest do stanu czynnego spadku. Przed tą datą, w wypadku przyjęcia spadku, spadkobierca odpowiadał za długi spadkowe bez ograniczeń.
Do odrzucenia spadku konieczne jest złożenie oświadczenia w tym przedmiocie przez spadkobiercę. Oświadczenie takie spadkobierca może złożyć przed sądem lub przed notariuszem, w terminie 6 miesięcy od dowiedzenia się o powołaniu go do dziedziczenia. Sprawa komplikuje się jednak, jeżeli spadkobiercą jest dziecko.
Aby odrzucić spadek w imieniu małoletniego dziecka, stosowne oświadczenie złożyć musi jego przedstawiciel ustawowy (np. jeden z rodziców). Zgodnie jednak z art. 101 § 3 K.R.O., rodzice nie mogą bez zezwolenia sądu opiekuńczego dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu ani wyrażać zgody na dokonywanie takich czynności przez dziecko. Art. 156 K.R.O. przewiduje natomiast, iż opiekun powinien uzyskiwać zezwolenie sądu opiekuńczego we wszelkich ważniejszych sprawach, które dotyczą osoby lub majątku małoletniego.
Odrzucenie spadku w imieniu dziecka stanowi czynność przekraczającą zakres zwykłego zarządu, w związku z czym rodzic w pierwszej kolejności musi zwrócić się z wnioskiem do sądu opiekuńczego (właściwego według miejsca zamieszkania małoletniego), o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku. Wniosek taki należy złożyć przed upływem 6 miesięcy od dowiedzenia się o powołaniu dziecka do dziedziczenia.
W sprawie o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku w imieniu dziecka, to na wnioskodawcy ciąży obowiązek wykazania, iż odrzucenie spadku będzie z korzyścią dla małoletniego np. z uwagi na długi obciążające spadek. Odrzucenie spadku dokonane w imieniu małoletniego bez zgody sądu opiekuńczego jest nieważne.
Po uzyskaniu zgody na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego, rodzic musi jeszcze złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku. Może to zrobić przed sądem lub przed notariuszem. Oświadczenie to musi zostać złożone przed upływem 6 miesięcy od momentu dowiedzenia się o powołaniu małoletniego do dziedziczenia. Na czas trwania postępowania w przedmiocie wyrażenia zgody przez sąd opiekuńczy na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego, bieg 6 miesięcznego terminu ulega zawieszeniu. Termin ten biegnie dalej od momentu uprawomocnienia się postanowienia sądu opiekuńczego.