Jakie czynności przerywają bieg terminu przedawnienia roszczeń?
Cechą roszczeń majątkowych jest to, że po upływie określonego w przepisach prawa terminu, ulegają one przedawnieniu. Roszczenie majątkowe, które uległo przedawnieniu w dalszym ciągu istnieje, staje się jednak tzw. „zobowiązaniem naturalnym”. Oznacza to, że spełnienie świadczenia zależy od woli dłużnika. Jeżeli bowiem dłużnik podniesie zarzut przedawnienia, skierowane przeciwko niemu powództwo, zostanie oddalone przez Sąd. W wypadku roszczenia skierowanego przeciwko konsumentom, Sąd przedawnienie roszczeń bierze pod uwagę z urzędu (bez konieczności podniesienia zarzutu przedawnienia).
Aktualnie, ogólne terminy przedawnienia roszczeń majątkowych wynoszą 3 lata dla roszczeń o świadczenia okresowe i roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, oraz 6 lat dla pozostałych roszczeń majątkowych. Należy jednak pamiętać, iż przepisy szczególne przewidywać mogą inne terminy przedawnienia roszczeń wynikających z określonych stosunków prawnych np. roszczenia z umowy o roboty budowlane przedawniają się z upływem 2 lat. Dopiero jeżeli brak jest przepisu szczególnego przewidującego termin przedawnienia danego roszczenia, zastosowanie znajdują ogólne terminy przedawnienia.
Zgodnie z art. 123 § 1 K.C., bieg terminu przedawnienia roszczenia majątkowego, zostaje przerwany:
- przez każdą czynność przed sądem, innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia (a więc np. poprzez wytoczenie powództwa, wszczęcie postępowania nieprocesowego, złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej, lub o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, wniosku o zabezpieczenie itd.). Należy pamiętać, iż podjęta czynności musi bezpośrednio zmierzać do dochodzenia, ustalenia, zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.
- poprzez uznanie roszczenia przez dłużnika- może to być oświadczenie dłużnika, iż posiada dług w stosunku do określonej osoby, w konkretnej wysokości, ale równie dobrze może to być wniosek o rozłożenie na raty, umorzenie części należności lub odsetek itd.
- Poprzez wszczęcie mediacji.
Po przerwaniu biegu przedawnienia, termin ten zaczyna swój bieg na nowo. W wypadku gdy do przerwania biegu terminu przedawnienia doszło na skutek dokonania czynności przed Sądem, innym organem powołanym do rozpoznawania spraw, albo poprzez wszczęcie mediacji (np. poprzez wytoczenie powództwa), termin przedawnienia zaczyna biec na nowo z chwilą prawomocnego zakończenia tego postępowania.