Kiedy pracownik może wypowiedzieć umowę o pracę bez wypowiedzenia?

W wypadku jednostronnego rozwiązania stosunku pracy (tj. w drodze wypowiedzenia) zasadą jest, że umowa o prace wygasa z upływem okresu wypowiedzenia. W niektórych jednak przypadkach zarówno pracodawca jak i pracownik mogą wypowiedzieć umowę o pracę bez zachowania terminu wypowiedzenia . Kiedy pracownik może wypowiedzieć umowę o pracę bez wypowiedzenia i o czym powinien w takiej sytuacji pamiętać ?

 

Przesłanki wypowiedzenia przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia.

Zgodnie z art. 55 K.P. pracownik może wypowiedzieć umowę o pracę bez wypowiedzenia w dwóch sytuacjach. Pierwsza sytuacja ma miejsce wówczas gdy w stosunku do pracownika wydane zostało orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ dotychczas wykonywanej pracy na jego zdrowie, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe. Druga przesłanka aktualizuje się natomiast wówczas gdy pracodawca dopuści się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika. O ile pierwsza ze wskazanych sytuacji nie budzi wątpliwości, o tyle druga ma charakter ocenny.

Z mojego doświadczenia jako adwokata wynika, iż o ciężkim naruszeniu przez pracodawcę podstawowych obowiązków wobec pracownika można mówić w przypadku braku wypłaty lub nieterminowej wypłaty wynagrodzenia, nieopłacania przez pracodawcę składek na ubezpieczenie społeczne, czy też naruszanie dóbr osobistych pracownika poprzez jego poniżanie czy szykanowanie. Katalog sytuacji wchodzących w zakres ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika nie jest zamknięty. Każda sytuacja wymaga indywidualnej analizy przy  przeprowadzeniu której pracownik powinien skorzystać z pomocy adwokata.

 

O czym należy pamiętać rozwiązując z pracodawcą umowę o pracę bez wypowiedzenia ?

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia musi przybrać formę oświadczenia woli pracownika, które dotrzeć musi do pracodawcy w sposób umożliwiającemu mu zapoznanie się z jego treścią. Złożone oświadczenie musi również zawierać wskazanie przyczyn ze względu na które pracownik wypowiada umowę o pracę bez zachowania terminu wypowiedzenia. Jako adwokat zawsze zalecam- niezależnie od tego kto składa oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez zachowania terminu wypowiedzenia- aby oświadczenie miało formę pisemną, zawierało wszystkie aktualne w danej sytuacji powody jego złożenia, a jego otrzymanie przez drugą stronę było potwierdzone jej podpisem wraz z datą jego złożenia. Klientom mojej kancelarii adwokackiej przypominam również, że oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 55 K.P. powinno zostać złożone przez pracownika w ciągu miesiąca od powzięcia informacji o podstawie do jego złożenia.

 

Roszczenie o zapłatę wynagrodzenia.

W wypadku wypowiedzenia umowy o pracę bez wypowiedzenia w wypadku ciężkiego naruszenia przez pracodawcę podstawowych obowiązków wobec pracownika, pracownikowi przysługuje roszczenie o zapłatę odszkodowania, w wysokości odpowiadającej wynagrodzeniu za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy na czas określony, odszkodowanie należne pracownikowi jest równe wynagrodzeniu za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.

Jako adwokat, osobom zwracającym się do mnie o poradę prawną, przypominam jednak, że w wypadku wypowiedzenia umowy o pracę przez pracownika w trybie art. 55 K.P., również pracodawca może wystąpić z roszczeniem o odszkodowanie, jeżeli okoliczności podane w oświadczeniu o wypowiedzeniu są niezgodne z rzeczywistością. W takiej sytuacji pracodawca może domagać się odszkodowania w wysokości wynagrodzenia pracownika za okres wypowiedzenia. Jeżeli rozwiązaniu uległa umowa na czas określony, odszkodowanie dla pracodawcy jest równe wynagrodzeniu za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia

 

Autorem wpisu jest adwokat Wojciech Nowak, prowadzący Kancelarię Adwokacką w Bielsku-Białej.