Odpowiedzialność wspólników spółki cywilnej za zobowiązania
W praktyce gospodarczej zdarza się, że osoba prowadząca indywidualną działalność gospodarczą, chcąc osiągnąć określone cele gospodarcze, decyduje się nawiązać współpracę z innym przedsiębiorcą. Przed przedsiębiorcami zainteresowanymi nawiązaniem współpracy, staje konieczność dokonania wyboru- czy zdecydować się na zawiązanie spółki osobowej (tj. spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej, komandytowo- akcyjnej) czy też kontynuować indywidualną działalność gospodarczą w ramach umowy spółki cywilnej. Decydując się na zawarcie umowy spółki cywilnej, przedsiębiorca powinien mieć świadomość specyficznych zasad odpowiedzialności wspólników spółki cywilnej za zobowiązania powstałe w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Spółka cywilna, wbrew obiegowej opinii, nie jest podmiotem praw i obowiązków. Inaczej mówiąc, nie ma czegoś takiego jak dług spółki cywilnej. Za zobowiązania wynikłe z prowadzonej działalności gospodarczej odpowiadają wspólnicy spółki cywilnej a więc indywidualni przedsiębiorcy, których łączy umowa spółki cywilnej. Ich odpowiedzialność za długi związane z prowadzoną działalnością gospodarczą jest solidarna. Oznacza to, że wierzyciel może według swojego wyboru żądać zapłaty całości lub części długu od wszystkich wspólników łącznie, jak i od każdego z osobna. Dług powstały w związku z działalnością gospodarczą prowadzoną przez wspólników spółki cywilnej obciąża każdego wspólnika spółki cywilnej w pełnej wysokości.
W sytuacji gdy dochodzony przez wierzyciela dług spłacony zostanie w całości przez jednego ze wspólników spółki cywilnej, może ona żądać od pozostałych wspólników, zwrotu części spłaconej przez niego kwoty, proporcjonalnie do ich udziału w zyskach i stratach spółki.
Podobnie jak w wypadku indywidualnej działalności gospodarczej, za zobowiązania powstałe w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, wspólnicy spółki cywilnej odpowiadają całym swoim majątkiem. Oznacza to, że w wypadku ewentualnej egzekucji wierzyciel może sięgnąć również do majątku osobistego poszczególnych wspólników. Nieco inaczej sytuacja wygląda w wypadku długu osobistego jednego ze wspólników spółki cywilnej (tj. długu niezwiązanego z prowadzoną w ramach umowy spółki cywilnej działalnością gospodarczą). Wówczas takie wierzyciel, aby móc się zaspokoić z majątku spółki cywilnej której wspólnikiem jest jego dłużnik, w pierwszej kolejności musi wypowiedzieć udział swojego dłużnika, co obwarowane jest pewnymi warunkami (kwestia ta omówiona zostanie przy okazji innego wpisu).
Decydując się na zawarcie umowy spółki cywilnej niewątpliwe jedną z okoliczności jaką należy mieć na uwadze są zasady odpowiedzialności wspólników za ewentualne zobowiązania, wynikłe z prowadzonej działalności gospodarczej. Dopiero uświadomiwszy sobie obowiązujące w tym zakresie reguły, podjąć można świadomą decyzję w przedmiocie zawarcia umowy spółki cywilnej.