Umowa pożyczki- kiedy można ją wypowiedzieć?

Umowa pożyczki w najprostszym ujęciu polega na tym, iż jedna ze stron umowy (dający pożyczkę) przekazuje określoną ilość pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku na własność drugiego podmiotu (biorącego pożyczkę), a ten zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W praktyce umowa pożyczki dotyczy zazwyczaj pieniędzy i zawierana jest pomiędzy osobami z kręgu rodziny lub znajomych. Nawet jednak w relacjach między tymi podmiotami często zdarza się, iż dający pożyczkę-z różnych powodów- chce natychmiast odzyskać przedmiot pożyczki. Jakie w takiej sytuacji ma możliwości?

 

Umowa terminowa lub bezterminowa

Kluczową kwestią dla oceny czy dający pożyczkę może zakończyć umowę ma to czy ma ona charakter terminowy czy bezterminowy. Jako adwokat wskazuje, iż jeżeli w umowie pożyczki nie określono terminu jej zwrotu (nie stanowi to obligatoryjnego elementu umowy pożyczki), to zastosowanie znajduje art. 723 K.C. Zgodnie z tym przepisem jeżeli termin zwrotu pożyczki nie jest oznaczony, dłużnik obowiązany jest zwrócić pożyczkę w ciągu sześciu tygodni po wypowiedzeniu przez dającego pożyczkę.

Inaczej mówiąc, jeżeli w umowie pożyczki strony nie określiły terminu zwrotu pożyczki, to dający pożyczkę, poprzez złożenie jednostronnego oświadczenia woli, może tą umowę w każdej chwili wypowiedzieć i żądać zwrotu przedmiotu pożyczki po upływie 6 tygodni od wypowiedzenia. Klientom mojej kancelarii adwokackiej w takich sprawach doradzam, aby oświadczenie o wypowiedzeniu zostało złożone na piśmie i wysłane listem poleconym na adres biorącego pożyczkę. Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy pożyczki powinno dotrzeć do adresata w taki sposób, aby mógł zapoznać się z jego treścią. Jako adwokat zwracam też uwagę, iż 6 tygodniowy termin zwrotu pożyczki wynikający z art. 723 K.C. to termin minimalny- dający pożyczkę może wyznaczyć termin dłuższy na jej zwrot.

Sytuacja komplikuje się jeżeli w umowie pożyczki określono termin jej zwrotu. Może to nastąpić wprost- poprzez zamieszczenie postanowienia przewidującego, iż zwrot pożyczki nastąpi w określonym terminie lub po upływie określonego czasu- lub też poprzez rozłożenie spłaty pożyczki na raty. W takiej sytuacji klientom mojej kancelarii adwokackiej wskazuję, iż brak jest możliwości wypowiedzenia umowy- art. 723 K.C. dotyczy bowiem tylko sytuacji gdy termin zwrotu pożyczki nie został określony w umowie.

Terminowa umowa pożyczki a interes dającego pożyczkę

Oczywistym i zalecanym przeze mnie jako adwokata sposobem zabezpieczenia interesu dającego pożyczkę w wypadku umowy terminowej jest wprowadzenie do zawieranej umowy postanowienia umożliwiającego jej wypowiedzenie w wypadku spełnienia określonych przesłanek. Jako adwokat uważam, iż takie postanowienie może zostać wprowadzone do umowy w ramach swobody umów. Istotne jest jednak, aby to postanowienie było wyraźnie przewidziane w umowie i przewidywało konkretne podstawy wypowiedzenia.

Co jednak w sytuacji gdy w umowie pożyczki w której określono termin zwrotu pożyczki brak jest postanowienia o możliwości jej wypowiedzenia ? W takiej sytuacji rozwiązaniem może być art. 458 K.C., zgodnie z którym „Jeżeli dłużnik stał się niewypłacalny albo jeżeli wskutek okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność, zabezpieczenie wierzytelności uległo znacznemu zmniejszeniu, wierzyciel może żądać spełnienia świadczenia bez względu na zastrzeżony termin”. Przesłanką zastosowania tego przepisu jest jednak niewypłacalność dłużnika, co musi wykazać dający pożyczkę jeżeli chce z tej instytucji skorzystać.

Sprawy z zakresu zobowiązań w Bielsku-Białej

Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani zasięgnięciem porady prawnej w sprawie dotyczącej zobowiązań lub chcielibyście Państwo powierzyć prowadzenie takiej sprawy w Bielsku-Białej lub okolicy zapraszam do kontaktu. Wszelkie dane kontaktowe znajdziecie Państwo na mojej stronie internetowej. Zapraszam również do zapoznania się z innymi wpisami na moim blogu. W celu zapoznania się z warunkami finansowymi prowadzenia sprawy zapraszam do zakładki cennik.

 

 

Autorem niniejszego wpisu jest adwokat Wojciech Nowak prowadzący kancelarię adwokacką w Bielsku-Białej.