Uprawnienie konsumenta do odstąpienia od umowy- tzw. „prawo do namysłu”.

W wypadku zawarcia umowy na odległość (np. telefonicznie, przez internet), lub umowy poza lokalem przedsiębiorstwa (a więc w innym miejscu niż siedziba przedsiębiorcy), konsumentowi przysługuje prawo do odstąpienia od umowy, bez konieczności podania przyczyny.
Powyższe uprawnienie do odstąpienia od umowy przysługuje wyłącznie konsumentowi, a więc osobie fizycznej, która dokonuje z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Konsument ma 14 dni na realizację prawa do odstąpienia od umowy. Termin ten liczy się od dnia otrzymania rzeczy przez konsumenta. Jeżeli dana rzecz, towar dostarczany jest konsumentowi częściami, początek biegu terminu na odstąpienie od umowy liczy się od dostarczenia ostatniej rzeczy, partii lub części. Jeżeli jednak przedmiotem umowy jest regularne dostarczanie towarów lub rzeczy przez określony czas (np. prenumerata gazety), uprawnienie do odstąpienia od umowy musi zostać zrealizowane przez konsumenta w ciągu 14 dni od daty dostarczenia pierwszej rzeczy. Od powyższej zasady ustawodawca przewidział jednak wyjątek. Mianowicie, jeżeli przedsiębiorca nie poinformuje konsumenta o przysługującym mu prawie odstąpienia od umowy, ten może z tego uprawnienia skorzystać w ciągu kolejnych 12 miesięcy od otrzymania rzeczy, towaru. Jeżeli jednak w tym okresie przedsiębiorca przekaże konsumentowi informacje o prawie do odstąpienia od umowy, konsument uprawnienie to musi zrealizować w ciągu kolejnych 14 dni od daty otrzymania takiej informacji.

Realizacja prawa do odstąpienia od umowy następuje poprzez złożenie przez konsumenta drugiej stronie (przedsiębiorcy) stosownego oświadczenia. Nie ma szczególnych wymogów co do formy takiego oświadczenia, jednak da celów dowodowych wskazane jest aby zostało ono złożone w formie pisemnej.
Do zachowana terminu do odstąpienia od umowy wystarczające jest nadanie oświadczenia o odstąpieniu przed upływem 14 dni od dnia otrzymania rzeczy lub towaru.

 

W wypadku skutecznego złożenia przez konsumenta oświadczenia o odstąpieniu od umowy, przyjmuje się, iż do umowy między stronami w ogóle nie doszło. W związku z tym na stronach ciążą określone obowiązki. Przedsiębiorca ma obowiązek zwrócić konsumentowi- w terminie 14 dni od daty otrzymania oświadczenia o odstąpieniu- wszystkie dokonane przez niego płatności, w tym także koszty dostarczenia towaru. Taki sam termin ma konsument na zwrot otrzymanego towaru, przy czym jest on liczony od daty złożenia przez niego oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Należy jednak pamiętać, iż w niektórych sytuacjach to na przedsiębiorcy spoczywa obowiązek odbioru towaru dostarczonego konsumentowi. Ma to miejsce w sytuacji gdy zgodnie z umową towar został doręczony do miejsca zamieszkania konsumenta, a jego charakter (np. duże gabaryty rzeczy) lub właściwości nie pozwalają na jego odesłanie tradycyjną przesyłką pocztową.