Na co powinien zwrócić uwagę przedsiębiorca zawierając umowę z kontrahentem- cz. IV (zabezpieczenie wykonania zobowiązań pieniężnych).

Jeżeli wiemy już, że nasz kontrahent jest należycie reprezentowany (czytaj tutaj i tutaj), a jego sytuacja finansowa wskazuje, że- o ile nie wydarzy się nic nieprzewidzianego- będzie w stanie spełnić swoje świadczenie (tutaj), należy przystąpić do sporządzenia umowy. Oczywiste jest przy tym, iż każdy odpowiedzialny przedsiębiorca powinien dążyć do takiego ukształtowania umowy, aby jej postanowienia w jak największym stopniu zabezpieczały jego interesy. W tym wpisie adwokat wyjaśni jak zabezpieczyć wykonanie zobowiązań pieniężnych.

 

Zobowiązania pieniężne.

W umowach zawieranych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zazwyczaj jest tak, że jedna ze stron zobowiązana jest do spełnienia określonego świadczenia lub usługi (świadczenie niepieniężne) zaś druga do zapłaty ceny bądź wynagrodzenia (świadczenie pieniężne). Jako adwokat wskazuję, iż w przypadku obrotu gospodarczego większe ryzyko gospodarcze ciąży na podmiocie, który spełnił świadczenia niepieniężne i oczekuje za nie zapłaty. Wynika to z tego, iż zazwyczaj w stosunkach pomiędzy przedsiębiorcami termin zapłaty ceny lub wynagrodzenia jest odroczony w czasie (tzw. kredyt kupiecki), a więc podmiot, który spełnił świadczenie niepieniężne musi oczekiwać na należną mu zapłatę. W takiej sytuacji oczywiste jest, że sporządzona umowa musi zabezpieczać interesy podmiotu spełniającego świadczenie niepieniężne przez nieterminową zapłatą lub jej brakiem.

 

Nieterminowa zapłata.

Z mojego doświadczenia w pracy adwokata wynika, że najczęściej stosowanym sposobem zabezpieczenia terminowość realizacji świadczenia pieniężnego jest zastrzeżenie w umowie odsetek za opóźnienie. Należy pamiętać, iż obowiązek zapłaty odsetek w wypadku opóźnienia w płatności wynika z kodeksu cywilnego oraz ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, nawet więc jeżeli takie postanowienie nie znajdzie się w umowie to i tak strona zalegająca z zapłatą będzie musiała zapłacić odsetki. Klientom mojej kancelarii adwokackiej wskazuje jednak na wysokość odsetek jakich przedsiębiorca może dochodzić od strony, która opóźnia się z płatnością. W 2024 r. odsetki ustawowe za opóźnienie wynoszą 11,25 % w skali roku, zaś odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych- 15,75 %.

 

Czy można więc zrobić coś więcej ?

Jako adwokat na tak postawione pytanie muszę udzielić odpowiedzi twierdzącej- klientom mojej kancelarii adwokackiej w takich sytuacjach zalecam, aby terminowa zapłata ceny lub wynagrodzenia zabezpieczona była (w ramach odpowiedniego postanowienia umownego) tzw. odsetkami umownymi, których wysokość może być wyższa od odsetek ustawowych- w 2024 r. maksymalnie do 22,5 % tj. obowiązujących w tym roku odsetek maksymalnych.

Jako adwokat uważam, że ukształtowanie odsetek na takim poziomie z jednej strony stanowi na tyle poważną dolegliwość, że skłaniać będzie naszego kontrahenta do terminowej zapłaty, z drugiej zaś strony stanowi realną rekompensatę dla podmiotu dochodzącego zapłaty za to, że otrzymał ją po terminie.

 

Brak zapłaty.

Co jednak jeżeli druga strona w ogóle nie płaci ?

W takiej sytuacji prawidłowe działanie powinno polegać na wezwaniu tego podmiotu do zapłaty, a następnie skierowaniu sprawy na drogę postępowania sądowego. Dalszym krokiem, po uzyskaniu korzystnego wyroku powinno zaś być wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Jako adwokat doskonale wiem jednak, iż często zdarza się, że mimo korzystnego orzeczenia sądowego zasądzone pieniądze pozostają „wirtualne”, gdyż komornik nie jest w stanie ich wyegzekwować. Dlatego też już w umowie przewidzieć należy mechanizmy, które ułatwią ewentualne postępowanie sądowe oraz egzekucję zasądzonej należności.

Jako adwokat wskazuję, iż w grę w takiej sytuacji wchodzą zabezpieczenia osobiste jak np. weksel czy poręczenie majątkowe udzielone przez inne podmioty niż nasz kontrahent czy wreszcie gwarancja bankowa udzielona- jak sama nazwa wskazuje- przez bank. Taki sposób zabezpieczenia daje nam możliwość dochodzenia zapłaty nie tylko od naszego dłużnika ale również od innych podmiotów. Wreszcie, w grę wchodzą również zabezpieczenia rzeczowe, które dają nam gwarancję skuteczności egzekucji zabezpieczonego świadczenia po uzyskaniu korzystnego wyroku sądowego- należą do nich zastaw na rzeczach ruchomych i hipoteka na nieruchomości.

 

Sprawy z zakresu prawa gospodarczego w Bielsku-Białej

Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani zasięgnięciem porady prawnej w sprawie dotyczącej prawa gospodarczego, chcielibyście Państwo powierzyć prowadzenie takiej sprawy lub stałej obsługi prawnej, to zapraszam do kontaktu. Wszelkie dane kontaktowe znajdziecie Państwo na mojej stronie internetowej. Zapraszam również do zapoznania się z innymi wpisami na moim blogu. W celu zapoznania się z warunkami finansowymi prowadzenia sprawy zapraszam do zakładki cennik.

 

Autorem niniejszego wpisu jest adwokat Wojciech Nowak prowadzący kancelarię adwokacką w Bielsku-Białej.