Podział majątku wspólnego po rozwodzie - cz. I.
Rozwód kończy pewien etap w życiu. Dotyczy to zarówno sfery osobistej jak i majątkowej. Z chwilą prawomocnego orzeczenia rozwodu przed byłymi małżonkami staje konieczność dokonania podziału majątku, który zgromadzili po zawarciu związku małżeńskiego. O tym czego można się spodziewać po rozwodzie pisałem już tutaj. W tym wpisie wyjaśnię natomiast jak wygląda sprawa o podział majątku wspólnego i jak się do niej przygotować.
Majątek wspólny czyli co konkretnie ?
Pierwsze pytanie, które słyszę jako adwokat przy sprawie o podział majątku wspólnego dotyczy zazwyczaj tego co w gruncie rzeczy podlega podziałowi. Odpowiedzi na to pytanie udziela art. 31 § 1 K.R.O., który do majątku wspólnego zalicza w szczególności:
- pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;
- dochody z majątku wspólnego i majątku osobistego każdego z małżonków;
- środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;
- kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie w ZUS.
Klientom mojej kancelarii adwokackiej wskazuję, iż istotne znaczenie ma użyte w art. 31 § 1 K.R.O. słowo „w szczególności”. Oznacza ono bowiem, iż wykaz składników majątku wspólnego nie jest zamknięty. Inaczej jest w wypadku majątku osobistego- w tym wypadku ustawodawca przewidział zamknięty katalog rzeczy i praw, które należą do majątku osobistego małżonków. Są to:
- przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;
- przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;
- prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
- przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
- prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
- przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
- wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
- przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
- prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
- przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Inaczej mówiąc, ustawodawca przewidział domniemanie zgodnie z którym jeżeli coś nie należy do majątku osobistego (nie należy do żadnej z kategorii powyżej) to oznacza, że jest to składnik majątku wspólnego małżonków.
Kiedy można dokonać podziału majątku wspólnego ?
Tak długo jak istnieje wspólność majątkowa małżeńska, nie można dokonać podziału majątku wspólnego. Wspólność majątkowa małżeńska ustaje zaś z chwilą orzeczenia rozwodu, separacji, unieważnieniem małżeństwa lub w razie ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków Jako adwokat dodam, że również ogłoszenie upadłości jednego z małżonków skutkuje ustaniem wspólności majątkowej małżeńskiej.
Wspólność majątkowa małżeńska ustaje również z chwilą zawarcia przez małżonków umowy majątkowej małżeńskiej przewidującej rozdzielność majątkową jak również z chwilą wydania prawomocnego wyroku przez sąd ustalającego rozdzielność majątkową pomiędzy małżonkami.
Od czego zacząć ?
W tego typu sprawach jako adwokat zalecam zacząć od rozmowy z byłym małżonkiem na temat podziału majątku wspólnego. Podział ten nie musi bowiem odbywać się przed sądem- byli małżonkowie mogą bowiem zawrzeć umowę w przedmiocie podziału majątku wspólnego. Jako adwokat zwracam jednak uwagę, iż jeżeli w skład majątku wspólnego podlegającego podziałowi wchodzi nieruchomość, umowa taka musi mieć formę aktu notarialnego. Umowa o podziale majątku niesie ze sobą dwie niezaprzeczalne korzyści: po pierwsze czas, po drugie zaś swobodę małżonków w sposobie podziału majątku wspólnego. Nie zawsze jednak zawarcie takiej ugody jest możliwe- wtedy pozostaje sprawa sądowa.
Sprawy cywilne w Bielsku-Białej
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani uzyskaniem porady prawnej w sprawie z zakresu prawa cywilnego lub chcielibyście Państwo powierzyć prowadzenie takiej sprawy w Bielsku–Białej lub okolicach, to zapraszam do kontaktu. Wszelkie dane kontaktowe znajdziecie Państwo na mojej stronie internetowej. Zapraszam również do zapoznania się z innymi wpisami na moim blogu. W celu zapoznania się z warunkami finansowymi prowadzenia sprawy zapraszam do zakładki cennik.
Autorem niniejszego wpisu jest adwokat Wojciech Nowak prowadzący kancelarię adwokacką w Bielsku-Białej.